1.Համառոտ գրել վիրուսների մասին։

Վիրուս (լատ.՝ virus՝ թույն), ոչ բջջային կառուցվածք ունեցող հարուցիչ, որը բազմանում է միայն կենդանի բջիջների ներսում։ Վիրուսները վարակում են կյանքի բոլոր բջջային ձևերը՝ կենդանիներից ու բույսերից մինչև բակտերիաներ և արքեաներ։

2.Ըմտրել որևէ վիրուսային հիվադությունը վարակման ախտանիշները և բուժակին հիվադություն։

Հարուցիչը խոշոր չափեր ունեցող ֆիլտրվող վիրուս է, որը նման է գոտևորող որքինի հարուցիչին։ Վիրուսը տարածվում է արագ, սակայն արտաքին միջավայրում անկայուն է։ Վարակման աղբյուրը հիվանդ մարդն է։ Այն տարածվում է օդակաթիլային ճանապարհով՝ հիվանդի հետ անմիջական շփման դեպքում։ Վարակումը երրորդ անձի, խնամքի առարկաների, խաղալիքների միջոցով գործնականում բացառվում է։ Ջրծաղկի նկատմամբ ընկալությունը բավական բարձր է (կոնտագիոզության ցուցանիշը՝ 100%)։ Ավելի բարձր ընկալություն է նկատվում 3-6 ամսական երեխաների մոտ։

3.նախա կորիզավորներ,ներկայացնել նրանց կառուցվածքը։

Բավականին տարածված է հանրապետությունում, առավել շատ վնասվում են ծիրանենին և կեռասենին: Հարուցիչը բակտերիա է (Pseudomonas syriqae): Ախտանիշները` ընձյուղները, ծաղիկները, երիտասարդ պտուղը հանկարծակի թառամում, գորշանում ու չորանում են, երկար ժամանակ մնալով ծառերի վրա: Տերևների վրա առաջանում են ձուլված, ջրալի բծեր, տերևները դեղնում են գլխավոր ջղի ուղղությամբ և ժամանակից շուտ թափվում: Ճյուղերի վարակման դեպքում դրանց մահացած կեղևի վրա առաջանում են թեթևակի ներս ընկած, կլորավուն կամ երկայնակի խոցեր: Խոնավ եղանակին, հատկապես գարնանը, այդ խոցերը լցվում են խեժով և ջրով, արտազատվում է մի տեսակ թթու հոտ:

4.գրել ֆոտոսինթեզի և քեմոսինթեզի մասին։

Ֆոտոսիթեզ։

Ֆոտոսինթեզ (հուն․՝ φωτο- «լույս» և σύνθεσις – «սինթեզ» բառերի համակցումից, լուսասինթեզ), ածխաթթու գազից և ջրից` լույսի ազդեցության տակ օրգանական նյութերի առաջացումն է։ Ֆոտոսինթետիկ գունանյութերի (բույսերի մոտ` քլորոֆիլ, բակտերիաների մոտ՝ բակտերիոքլորոֆիլ և բակտերիոռոդօպսին) մասնակցությամբ։ Բույսերի ժամանակակից ֆիզիոլոգիայում ֆոտոսինթեզի տակ հասկանում են նրանց ֆոտոավտոտրոֆ գործառույթը՝ ֆոտոնի կլանման, էներգիայի փոխակերպման և օգտագործման գործառույթների համախմբությունը տարբեր էնդերգոնիկական ռեակցիաներում, այդ թվում ածխաթթու գազի փոխակերպումը օրգանական նյութերի[1]։

Քեմոսիթեզ

Այս փոխանակությունն (այլ կերպ այն կոչվում է նաև ասիմիլյացիա) արտացոլում է բջջում տեղի ունեցող օրգանական նյութերի կենսասինթեզի գործընթացները։ Բջիջների շրջակա միջավայրից վերցնելով իրենց կենսագործունեության համար անհրաժեշտ հարաբերականորեն պարզ մոլեկուլներ՝ և դրանցից սինթեզում են տվյալ բջջին բնորոշ յուրատահուկ ավելի բարդ միացություններ։ Այսպես, տարբեր ամինաթթուներից սինթեզվում են բազմաթիվ սպիտակուցներ, մոնոսախարիդներից կազմում են պոլիսախարիդներ, ազոտային հիմքերն անցնում են նուկլեոտիդների մեջ, դրանցից սինթեզվում են նուկլեինաթթուներ և այլն։ Բջջում ընթացող նյութերի սինթեզը կոչվում է կենսասինթեզ։

5.պատմել բջջի հիմնական օրգանոյիդների մասին։

(հուն․՝ μεταβολή metabolē նշանակում է փոփոխություն), օրգանիզմների կենսապահովման քիմիական ռեակցիաների ամբողջություն։ Մետաբոլիզմի 3 հիմնական ուղղություններն են՝ սննդանյութերի փոխակերպումն էներգիայի՝ բջջային գործընթացների իրականացման համար, սննդանյութերի փոխարկումը սպիտակուցների, լիպիդների, նուկլեինաթթուների և որոշ ածխաջրերի կառուցվածքային միավորների և ազոտային արգասիքների հեռացումը։

6. գրել սպիտակուցների մասին։

բարձրամոլեկուլային օրգանական միացություններ, որոնք կազմված են պեպտիդային կապով իրար միացած ալֆա-ամինաթթուներից։ Կենդանի օրգանիզմներում սպիտակուցների ամինաթթվային հաջորդականությունը որոշվում է գենետիկական կոդով, սինթեզելիս հիմնականում օգտագործվում է ամինաթթուների 20 տեսակ։ Ամինաթթուների տարբեր հաջորդականություններն առաջացնում են տարբեր հատկություններով օժտված սպիտակուցներ։ Ամինաթթվի մնացորդները սպիտակուցի կազմում կարող են ենթարկվել նաև հետատրանսլյացիոն ձևափոխությունների, ինչպես բջջում ֆունկցիայի իրականացման ժամանակ, այնպես էլ մինչև ֆունկցիայի իրականացումը։

1.Նկարագրեք Լոռու մարզի աշխարհագրական դիրքի առանձնահատկությունները։2.Ուրվագծային քարտեզի վրա առանձնացնել Լոռու մարզի լեռնագրական միավորները։3.Բնութագրեք և գնահատեք մարզի գլխավոր բնական հարստությունները։4.Ինչպիսի՞ն են մարզի ժողովրդավարական և տարաբնակեցման գծերը։5.Տվեք մարզի արդյունաբերության և գյուղատնտեսության ճյուղային կառուցվածքը և տեղաբաշխման բնութագիրը։6.Ինչի՞ վրա կարող է հենվել մարզի հեռանկարային զարգացումը։7.Պատրաստել տեսանյութ և պրեզենտացիա։

Լոռու մարզի աշխարհագրական դիրքը բարենպաստ է քանի որ մարզով ացնումեն բոլոր երկաթուղիները Լոռին կապված է բոլոր մոտակա մարզերի հետ նաև Վրաստան և սև ծով։

Արթյունաբերությունը և գյուղատնտեսությունը շատ զարգացած է ծանր արդյունաբերությունը Լոռու մարզում ։ Վանաձորի և Ձորագետի ջրաէլեկտրակայանը։Ալավերդու Պղնձաձուլական գործարանը,Թեղուտի պղնձամոբիլային հանքավայրերը։

Լոռու մարզու նաև շատ զարգացած է զբոսաշրջությանը։

Տիգրան Մեծի օրոք, երբ Հայաստանը դարձավ աշխարհի մեծագույն տերություններից, մայրաքաղաք Արտաշատը մնաց երկրի հյուսիսում:Հրաժարվելով տերության ծայրամասում հայտնված Արտաշատից՝ արքայից արքան մ.թ.ա. 80-ական թվականներին նոր մայրաքաղաք կառուցեց Աղձնիքում՝ Արևմտյան Տիգրիսի վտակ Քաղիրթ գետի հովտում։ Տիգրանը քաղաքը շրջափակեց 25 մետր բարձրության հաստաբեստ պարիսպներով, որոնցում տեղավորված էին ախոռներ և այլ նշանակության շինություններ: Արվարձանում արքան կառուցեց իր պալատը, շուրջը` լճեր, զբոսայգիներ, որսատեղեր ու մի հզոր ամրոց:Տասը-տասնհինգ տարում Տիգրանակերտի բնակչության թիվը հասավ մոտ հարյուր հազարի, ըստ որոշ պատմաբանների` երեք հարյուր հազարի:Դարերի ընթացքում քաղաքը քանիցս թալանվել է, ավերվել ու վերակառուցվել: Արաբների կողմից նվաճվելուց հետո վերանվանվել է Դիարբեքիր և հանդիսացել արաբական ռազմական կարևոր հենակետ: Մոնղոլական արշավանքից հետո Տիգրանակերտն ավերվում և վերածվում է գյուղաքաղաքի: Այսօր էլ Թուրքիայի Ֆարկին գյուղի մոտ դեռ երևում են հին աշխարհի հռչակավոր քաղաքի` Տիգրանակերտի պարիսպների ու այլ շինությունների մնացորդները։

Сколько дней в неделе? — В неделе семь дней.Сколько дней в месяце? – В месяце можетбыть тридцать дней, тридцать один день, двадцатьвосемь или двадцать девять дней.Сколько месяцев в году? – В году двенадцатьмесяцев.Сколько дней в году? – В году триста шестьдесят пять илитриста шестьдесят шесть дней.Сколько граммов в килограмме? – В килограмме тысячаграммов.Сколько метров в километре? – В километре тысяча метров.Сколько миллилитров в литре? – В литре тысяча миллилитров.Сколько секунд в минуте? – В минуте шестьдесят секунд.Сколько минут в часе? – В часе тоже шестьдесят минут.Сколько часов в сутках? – В сутках двадцать четыре часа.Сколько в году времён года? – В году четыре времени года:зима, весна, лето, осень.Сколько нужно учиться в школе? – В школе нужно учитьсяодиннадцать или двенадцать лет.Сколько нужно учиться на подготовительном факультете? –На подготовительном факультете нужно учиться десятьмесяцев.Сколько нужно учиться в университете? – В университете нужно учиться пять или шесть лет.Сколько минут нужно ехать в центр? – В центр нужно ехать двадцать минут.Сколько часов нужно ехать в Киев ? – В Киев нужно ехать четыре часа.Сколько часов нужно лететь в Стамбул? – В Стамбул нужно лететь три часа.Слушайте, читайте.ЕДАУтром Энн завтракает. Она завтракаетдома. Её завтрак – это зелёный чай или чёрныйкофе, белый хлеб, свежее масло, твёрдый сыр,фруктовый джем. Энн завтракает быстро,потому что она спешит в университет. Онаучится в университете на гуманитарном факультете. Она хочетбыть переводчиком.Днём Энн обедает. Она обедает в столовой. Столоваянаходится на первом этаже в университете. Её обед – это суп,картофель (жареный или пюре), мясо, обязательно салат, сок ибулочки или пирожки. Энн очень любит пирожки с яблоками. Эннне спешит, потому что занятия ужезакончились.Вечером Энн ужинает. Она ужинаетдома в общежитии. Её ужин – это каша,молоко или чай и, конечно, пирожки. Эннужинает очень долго, потому что она дома иуже никуда не спешит.Расскажите, как и где вызавтракаете, обедаете и ужинает.

1․Տրված գոյականներից կազմել ածականներ։

Հայական,հույն, ռուս, պարսկական, քրդական, աֆղան, աղվան, թաթարական, չեխական,լեհական, լեզու, բեկոր, ժամանակ, կարգ, օր, գիր, բառ, բառարան, արքա, թագավոր, կյանք, ցեղ, պապ, հայր, մայր, հայրապետ, հեղինակ, անուն, քարոզիչ, թարգմանիչ, խոսակից, Մաշտոց, Դանիել, Երևան, Կովկաս, Տերյան, կիսամյակ, վեպ, բանաստեղծ, Ամանոր, անձրև, տարածք, գրաբար, բարբառ, ժարգոն։

2. Խմբավորել որակական և հարաբերական ածականները:

Քարաշեն, ուժեղ, կաղնեփայտե, ջահել, խոշոր, մռայլ, ազատ, դեղին, աղմուկոտ, ապերախտ, հայրական, գունավոր, տհաս, սիրելի, ժպտուն, ամառային, բարձրագույն, պողպատակուռ, երկաթյա, մայրենի, հոտավետ, կավաշեն, հրացանավոր, ծաղկավոր, ապաշնորհ, ավանդական, համեղ,գյուղական, թավշյա, ցողապատ, ազգային, յոթգլխանի:

Դեղահաբեր

Հայագետներ։

Մորաքույրեր։

Ծնկներ։

Կնքամայրներ։

Խաղամոլներ։

Թիավարներ։

Կադրեր։

Սրտեր։

Կռներ։

Գրախոսներ։

Սեղանակիցներ։

Թատերագիրներ։

Թատերասերներ։

Շոքեքարշներ։

Խրձեր։

Շուրթեր։

2միավանկ բառեր որոնց հոգնակի կազմվում է ներ։

Ակն։

Շուրթն։

Մատն։

Ձեռն։

Ոտն։

Ծունկն։

Գառն։

Եզն։

Նուռն։

Մուկն։

Թոռն։

Ծոռն։

Կուռն։

Հարսն։

Դուռն։

Ռուսն։

Ձուկն։

Բեռն։

Սիրուն Ժպիտ։

Կանաչ Բարդի

Կապույտ ջրվեժ։

Արևոտ Մթնշաղ։

Զարդարված Տոնածառ։

Վիրուսներն առաջին անգամ նկարագրվել են 1892 թվականին Դմիտրի Իվանովսկու կողմից որպես՝ ծխախոտի բույսերը վարակող ոչ բջջային ախտածիններ։ Ծխախոտի խճանկարի վիրուսը հայտնաբերել է Մարտին Բեյերինկը 1898 թվականին[2]։ Այդ ժամանակից ի վեր հայտնաբերվել և մանրամասն նկարագրվել են շուրջ 5000 տեսակի տարբեր վիրուսներ[3], չնայած այն բանին, որ հայտնի են վիրուսների միլիոնավոր ձևեր[4]։ Վիրուսներ հայտնաբերվել են գրեթե բոլոր էկոհամակարգերում և կենսաձևերից ամենաբազմաքանակն են[5][6]։ Վիրուսների մասին գիտությունը վիրուսաբանությունն է, որը մանրէաբանության (միկրոբիոլոգիա) ենթաճյուղերից է։Վիրուսները բաղկացած են երկու կամ երեք մասերից (վիրիոններից)։

1. կազմել հետևալ բառերով սարքել հոգնակի թիվ։

1.Ակնաբույժ-ակնաբույժներ

2.Կիսաստղ-կիսաստղեր

3.Կիրք-կրքեր

4.Եզրածայլ-եզրածայլներ

5.Պատմուճան-պատմուճաններ։

Դրամահատ-ներ

Ոստա-ներ

Շեզջ-եր։

Ացաթղտեր։

Ավիակիրներ։

Խաչեղբայրներ։

Սկեռներ։

Անտամնաբույժներ։

Ձիթանքներ։

Դիմագետներ։

Սքեմեմնցանքներ։

Ցաքսեր։

Զմրուխտ, գարուն, ջանք, ձի, գիշեր, նուռ, անուն, աղբյուր, դուռ, սահման, արյուն, թագավոր, ձուկ, զեկուցում, փիլիսոփա, մանուկ, պատմիչ, բեռ, քրիստոնեություն, թոռ, ծոռ, տարի, աշուն, ձմեռ,տարածում, մահ, մուկ, լուծում։

2․Տրված բառերում ընդգծել ու հոլովման ենթարկվող բառերը։

Հայրենիք, հոգեհանգիստ, լեռ, հայորդի, ձի, Անի, սեր, մատանի, դաշնակահար, մարդ, սյուն, կղզի, խնձորենի, աչք, խոտաբույս, քամի, պապ, ուխտատեղի, բարդի, ամուսին, թատերափորձ, գարի, թունանյութ, անկողին, տատ, գինի, Նաիրի։

3․Տրված բառերում ընդգծել վա հոլովման ենթարկվող բառերը։

Մուկ, մարդիկ, հարս, րոպե, Շուշի, տետր, կադր, բեռ, հայր, ամիս, սկեսուր, օր, կեսօր, տեգր, շաբաթ, անկողին, շուն, տարի, ձյուն, քավոր, Լոռի, բարդի, եղբայր, Գյումրի։

4․Տրված բառերում ընդգծել ոջ հոլովման ենթարկվող բառերը։

Աշուն, քույր, ամուսին, կացին, թիմ,  լուսին, ծառա, ամիս, շաբաթ, տեգր, կատու, ամպրոպ, գաթա, կին, մարդ, սկեսուր, ընկեր, ծոռ, տիկին, գործընկեր, տեր,  տանտեր, տանուտեր։

Ասում են, որ գրտնակը սկզբում եղել է հացահատիկի հայոց աստվածուհի Աշորայի ձեռնափայտը: Բայց դա սովորական գավազան չէր: Հենց որ հայոց աշխարհում մեկը հացի մնացորդը կամ նույնիսկ փշուրը դեն էր նետում` աղբին խառնելով, աստվածուհու ձեռքից ձեռնափայտը դուրս էր թռչում` հասնում և հարվածում հացն անարգողի ճակատին ու ետ գալիս աստվածուհու մոտ: Գրտնակն այդպես կլորիկ ու թմբլիկ է դարձել սրա-նրա ճակատին թփացնելով : Հետո այնպես եղավ, որ մարդիկ սովորեցին հացի ոչ մի փշուր դեն չնետել և աստվածուհին իր ձեռնաձայտը նվիրեց մարդկանց:

Գրտնակ,հայոց,աշխարհ,մեկ,հաց,փշուր,աղբ,աստվածուհի,ձեռնափայտ,անարգող,ճակատ,մարդկանց